Çello Viyolonsel (ya da çello), 16. yüzyıl’da ilk örnekleri Fransa’da ortaya çıkan, esasen şekli kadın vücudunu andıran yaylı bir çalgıdır. Bu çalgının atası’Viola da gamba’ adı verilen perdeli bir çalgıdır.Viyolonsel, Keman, viyola ve kontrabas ile aynı ailedendir. Keman ile viyolonselin şekilleri büyük oranda birbirini andırsa da boyutları çok farklıdır. Karşıdan bakıldığında gövdesinin orta bölümünde bulunan ve el yazısı ile ‘f’ harfini andıran 2 ses deliği vardır. Yayın tellere teması ile titreşen tellerden çıkan ses, gövdenin içindeki havayı titreştirerek bu deliklerden geri döner.
Tellerinin adları (Bastan Tize doğru) -do -sol -re -la görüldüğü üzere 5 li akort sistemi uygulanmaktadır. 7 pozisyon a kadar numaralandırılır. Daha sonrası 7. pozisyon ve de ilerisi olarak geçer. Akort ve çalınışı Çalarken pus yani baş parmak hariç geri kalan 4 parmak kullanılır. Başparmakta kullanılır. Parmaklar sırasıyla pus hariç 1. 2. 3. ve 4. parmaklar olarak adlandırılır. Başparmak, ilk başlarda pek kullanılmamakla beraber teknik ilerledikçe müziğe dahil edilir. 7. pozisyon ve de ilerisinde daha doğrusu pus kullanılırsa 4. parmak yani serçe parmak nadiren kullanılır. 7. pozisyon ve ilerisinde pus daha sık kullanılır.
Viyolonsel, kulak dediğimiz kısımdan akort edilir büyük akortlar buradan yapılır. İnce ayar akortları fix dediğimiz küçük ****l parçalardan yapılır. Parmaklar, tuşe değilen siyah bölgeye konur. Köprüyle (eşik de denir) tuşenin arasındaki boşluktan arşe yardımıyla çalınır.Seslerin net çıkması için arşenin biraz sert bastırılması gerekir keman ve viyolaya göre çünkü viyolonselin telleri daha kalındır.Parçalara göre arada parmakla da çalınabilir.Arşe yerine sağ elimizle genelde işaret parmağımızın ucuyla teli çekerek çalınır. (bu tekniğe pizzicato denir) Viyolonsel “insan sesine en yakın” ses çıkaran müzik âletidir.
C.tesi Şub. 21, 2009 5:00 pm